Przechodnie, nie pochodne!

← Wróć (Partykuły) | Spis zagadnień | Dalej (Zdania podrzędnie złożone) →



                    Spis treści
  1. Czasowniki przechodnie i nieprzechodnie
  2. Zwróć uwagę na partykuły!

Czasowniki przechodnie i nieprzechodnie

W japońskim, czasem istnieją dwa typy tego samego czasownika- czasownik przechodni i nieprzechodni. Różnica polega na tym, że w pierwszym przypadku akcja wywołana jest czyimś działaniem. W drugim natomiast takiego aktywnego działania brak. Po polsku można to zobrazować mniej więcej w taki sposób: "Piłka upadła" vs "Upuściłem piłkę". W japońskim wygląda to tak: 「ボールちた」 vs 「ボールとした」. Czasem, tłumaczenie może mieć zupełnie odmienne znaczenie: "Włożyć do pudełka"(入れる) vs "Wejść do pudełka" (入る), ale to tylko różnica językowa. Jeśli myślisz po japońsku, czasowniki przechodnie i nieprzechodnie mają to samo znaczenie, tyle że w pierwszym przypadku ktoś przykłada rękę, aby akcja mogła zaistnieć, podczas gdy w drugim rzeczy dzieją się niejako same. O ile nazewnictwo jest mało istotne, istotne jest odróżnianie czy czasownik jest przechodni, czy nie, aby móc dobrać odpowiednią partykułę.  

W związku z tym, że główne znaczenie jest takie samo, a do zapisu używa się tego samego kanji, możesz poznać dwa słowa za cenę tylko jednego kanji! Spójrzmy na kilka przykładów.

 

Czasowniki przechodnie i nieprzechodnie
przechodnienieprzechodnie
落とすupuścić落ちるspaść
出すwyjąć出るwyjść
入れるwłożyć入るwejść
開けるotworzyć開くbyć otwartym
閉めるzamknąć閉まるbyć zamkniętym
つけるdołączyćつくbyć dołączonym
消すusuwać消えるzniknąć
抜くwydobyć抜けるbyć wydobytym

Zwróć uwagę na partykuły!

Ważną sprawą, którą trzeba się zająć jest poznanie, której partykuły należy użyć z danym czasownikiem. Z początku może okazać się trudne do odróżnienia, który czasownik jest który. Dobra wiadomość jest taka, że WWWJDIC zawiera informację czy czasownik jest przechodni (vt) czy nie (vi). Jednakowoż nie sprawdziłem jeszcze jak to działa, więc radzę spojrzeć na przykłady z WWWJDIC lub Yahoo!辞書. Na przykład, szukając przykładowych zdań z 「つける」 z WWWJDIC czy Yahoo!辞書, zobaczysz, że jest to czasownik przechodni, ponieważ użyta została partykuła 「を」.

Przykłady

(1) 電気つけ. - Włączyłem światło.
(2) 電気ついた。- Światło się włączyło.
(3) 電気消す。- Wyłączę światło.
(4) 電気消える。- Światło zgasło.
(5) 開けた?- Kto otworzył okno?
(6) どうして開いた?- Dlaczego okno się otworzyło?

Ważną rzeczą jest, że czasownik nieprzechodni nie może mieć dopełnienia, bo nikt nie doprowadza do akcji opisywanej przez ten czasownik. Poniższe zdania są niepoprawne.

(誤) 電気ついた。- (「を」 powinna być zastąpiona 「が」 lub 「は」)
(誤) 電気消える。- (「を」 powinna być zastąpiona 「が」 lub 「は」)
(誤) どうして開いた?- (「を」 powinna być zastąpiona  「が」 lub 「は」)

Jedynym przypadkiem kiedy możesz użyć partykuły 「を」 z nieprzechodnim czasownikiem jest dopełnienie czasownika ruchu opisane w poprzedniej sekcji.

(1) 部屋出た。- Wyszedłem z pokoju.

← Wróć (Partykuły)   Spis zagadnień Dalej (Zdania podrzędnie złożone) →

This page has last been revised on 2006/12/1