Japonca Öğreniyoruz, Dedik Ya!

Bu Sayfada

Başkasının Sözünü Aktarma
Doğrudan Aktarma
Dolaylı Aktarma
「と」 nun Konuşma Dilindeki Biçimi: って

Başkasının Sözünü Aktarma

"Betimleyici Yan Cümleler" konusunda yan cümleleri sıfat yerine kullanmayı öğrendik. Bu konumuzda başkasının söylediklerini aktarmak için bu bilgimizden yararlanıyoruz. 「と」 ilgecine de ihtiyacımız olacak.

Japonların aktarma yoluyla bazen kendi düşüncelerini de dile getirdikleri olur. Sanki olmazmış gibi geliyor, ama "Yarın öğlen yemekte sandviç yerim diye düşündüm" örneğini verirsek benzer bir kullanımın Türkçe'de de yer bulduğunu görürüz. "Diye düşündüm", "diye duydum" Japonca'da çok sık kullanılan ifade yollarıdır. Burası önemli, Japonlar kesin yergılarda bulunmaktan kaçınırlar. Dolayısıyla böyle muğlak cümleleri doğru yorumlamak gerek. İleride belirsizliği ve tereddütü belirtmenin başka yollarını da göreceğiz.

Doğrudan Aktarma

Doğrudan aktarmada başkasının sözünü olduğu gibi vermek esastır. Japonca'da doğrudan aktarma yapmak için söz tırnak içine alınır, buna 「と」 ve uygun düşen bir eylem eklenir. En sık kullanılan eylemler 「」 ve 「」dur. 「」, 「」ve「」 eylemleri de kullanılabilir. Doğrudan aktarmalara romanlarda ve diğer yazın çeşitlerinde sıkça başvurulur.

Örnekler

（１）　アリスさんが、「寒い」と。- Alice "soğuk" dedi.
（２）　「今日は授業がない」とからんだけど。- "Bugün ders yok" lafını hocamdan duydum.

Yan cümleyle eylemle yan yana bulunmak zorunda değil. Araya başka bir eylem girmemek üzere sıfat, belirteç ve adlar yancümleyle eylem arasında bulunabilir.
（１）　「寒い」とアリスさんが言った。- "Soğuk" dedi Alice.

Dolaylı Aktarma

Japonca'da diğer aktarma türü başkasının söylediğini işleyerek aktarmadır. Konuşulanlar sözcüğü sözcüğüne aktarılmaz, kısaltmaya ve başka değişikliklere başvurulur. Tırnak işareti (「」) kullanılmaz. Kendi düşüncelerimizi de bu şekilde ifade edebiliyoruz. Çok yaygın bir ifade yoludur.

Örnekler

（１）　から今日は授業がないとんだけど。- Öğretmenden bugün dersi[mizi]n olmadığını işittim.
（２）　は、で何（なん）とか。- Bunu Japonca'da nasıl söylersiniz?
（３）　はアリスと言います。- Bana Alice derler.

Konuşanın kendi düşüncesini dile getirmesine iki örnek:
（４）　カレーを食べようと思ったけど、あきらめた。- Köri yemeyi düşünmüştüm ama vazgeçtim.
（５）　今、どこに行こうかと考えている。- Nereye gideceğimi düşünüyorum şimdi.
Beşinci örnekte, eylemi istek kipinde olan soru cümleciği ana cümleye soru ilgeci aracılığıyla dahil edilmiş.

Aktarılan şey, ad veya nalı sıfatla oluşturulan bir yargıysa, cümleciğe bildirim 「だ」sını eklemeli:

（１）　彼は、これは何だと言いましたか。- O, bunun ne olduğunu söyledi?
（２）　彼は高校生だと聞いたけど、信じられない。- Onun lise öğrencisi olduğunu duydum, fakat inanamadım.

「と」 nun Konuşma Dilindeki Biçimi: って

Cümle aktarımlarında kullanılan 「と」 ilgeci konuşma dilinde bazen 「って」 biçimine girer. Böyle cümleler laubali bir hava taşır. 「って」 biçimini kullandığımızda cümlenin devamının getirmeyebilirz, karşımızdaki ne demek istediğimizi cümlenin gidişatından anlar.

Örnekler

（１）　智子は来年、海外に行くんだって。
- Tomoko gelecek sene yurtdışına gidecekmiş.

（２）　もうお金がないって。
- Paramın olmadığını söylemiştim.

（３）　え？何だって？
- Pardon? Ne dedin?

（４）　今、時間がないって聞いたんだけど、本当？
- Şu an zamanın yokmuş diye duydum, doğru mu?

（５）　今、時間がないって、本当？
- Şu an zamanın yokmuş, doğru mu?

「って」 ifade biçiminin aslında aktarma cümlelerdekinin dışında başka bir kullanımı da var. Konuşma dilinde yeni bir gündem belirtmek için 「は」 ilgeci yerine kullanıldığı da olur. Bu kullanım çok yaygındır, özellikle gençler arasında.

Örnekler

（１）　明日って、雨が降るんだって。
- Var ya, yarın yağmur yağacakmış.

（２）　アリスって、すごくいい人でしょ？
- Alice çok iyi bir insan [gibi duruyor], değil mi?

← Önceki (Arzu ve Öneriler)

İçindekiler

Sonraki (Deneme ve Teşebbüs) →